31 VIII 1939 utworzono w Krakowie Szpital Polowy nr 503. Przemieszczał się na trasie Mielec, Kolbuszowa, Janów, Biłgoraj, Tomaszów do Zamościa i tu rozwiązany a w jego miejsce 23 IX 1939 powstał Szpital Wojenny "Zamość", 30 IX przemianowany na Centrum Szpitalne "Zamość". Funkcjonował do 20 XI 1939. Jego komendantem był ppłk lek. Adam Szebesta. W skład weszły 3 szpitale polowe (501-503) oraz ranni ze szpitala powiatowego i pryw. oddziału dr Korczaka. Dla ciężko rannych przeznaczono ubezpieczalnię i szkołę nr 1, lżej rannych - pałac, kino. Wkrótce zajęto jeszcze gmach Akademii (12-13 łóżek w klasie) i kamienicę przy  ul. Partyzantów 16. Miał 1800 miejsc, 13 oddziałów (również w terenie), z tego 11 chirurgicznych 130 lekarzy i 689 personelu, głównie ochotników (117 z Zamościa). Leczono w nim 3331 rannych (w tym 314 cywilów).
Od poł. X  stopniowo ewakuowano rannych pociągiem sanitarnym do Lublina i na dalsze leczenie do Chełma. 186 żołnierzy i podoficerów skierowano do obozu jenieckiego w koszarach zamojskich. Zwolniono do domów 61 lekarzy 12 sióstr i 85 sanitariuszy. 2 XI stan rannych wynosił 436. 11 i 20 XI ostatnich rannych przetransportowano pociągiem do Krakowa. Do ostatniego rozkazu dołączony był wykaz 144 zmarłych i szkic mogił na cmentarzu. Był jedną z najdłużej działających jednostek wojskowych 1939 roku. Wielkie zasługi oddał szpitalowi miejscowy PCK, miejscowi księża, księgarz Kąpicki.


 * Komenda szpitala udzieliła pomocy wielu oficerom, którzy chcieli uniknąć niewoli. Wielu z nich ukrywało się na terenie szpitala jako sanitariusze, niektórych wciągano do stanu chorych, ułatwiając im dalszą ucieczkę. Na rozkaz dowództwa niemieckiego zwolnionych ze szpitala należało przekazywać do obozów jenieckich. Niemiecki lekarz wojskowy (Austriak) informując o tym dr Szebestę, zgodził się pod oficerskim słowem dochowania tajemnicy na podpisanie i podstemplowanie in blanco kilkuset kat zwolnień, dzięki czemu udało się później zwolnić do domu znaczną ilość rannych.
 * Podział zranień w szpitalu: 48% kończyny górne i dolne, 16% tułów, 4% czaszka i twarz, 2,3% kręgosłup.