Ob. kościół. Na podstawie przywileju Jana Zamoyskiego z 1589 pozostający w schizmie Grecy wystawili własnym kosztem w 1602-4 drewnianą cerkiewkę w murach miasta. W 1606 opiekę nad nią przejęło ruskie bractwo cerkiewne (osobne hasło: Prawosławie). W 1618-31 wzniesiono w jej miejscu murowaną już...

Pod Zamościem miał znajdować się jeden z dwu otworów prowadzących do piekła. Jego mieszkańcy lubią ponoć przyglądać się życiu miejscowym. Bazyli Rudomicz zanotował w kronice, że wg przepowiedni jednego ze szlachciców w 1658 Zamość miał być - z nie znanych powodów - zniszczony przez 40 tys. (...)...

Pierwsza wiadomość o powietrzu w Zamościu pochodzi z 1592, spowodowało one okresowy kryzys miasta. Podczas epidemii w 1604 Jan Zamoyski polecił zakupić kilka słoików driakwi. Później w Zamościu uśmierzono powietrze z końcem 1625. W 1630 na morową zarazę wymarło wielu ludzi w mieście i na...

Pierwsze wzmianki o zamojskich lekarzach pochodzą z końca XVI w., wymieniany był m.in. Jan chirurg (1589), Hanus chirurg i Stanisław Asquernowicz dr medycyny (1591), Stanisław Sprzecznowski dr medycyny i Hanus Schreor chirurg (1592) Piotr Zeidler chirurg (1604), na pocz. XVII w. krótko był tu Żyd...

Jan Zamoyski słynął talentami oratorskimi, ale - oprócz drukowanych mów sejmowych, odezwy na otwarcie Akademii oraz rozprawy uniwersyteckiej, a także bogatej twórczości epistolograficznej - przypisuje się mu jedynie genealogię rodu w epigramatach Stemma Samosciorum, oraz 16-wierszowy utwór na...

Wielkim protektorem medycyny był Jan Zamoyski - utworzył katedrę medycyny w Akademii, finansował studia medyczne w Padwie. W Zamościu ukazały się interesujące prace medyczne z zakresu osteologii De ossibus J. Ursinusa (1610) wprowadzającego do ponad 300 polskich terminów koścca i balneologii O...

Najstarsza i stosunkowo obszerna relacja o Zamościu pochodzi z 1596 i zawiera nie tylko opis miasta, ale relacjonuje również spotkania z kanclerzem, uczty na dworze (osobne hasło: Opinie o Zamościu). Trochę szczegółów zawiera Księga pamiętnicza kasztelana bieckiego J. Michałowskiego, w 1624-25...

Prawnikiem był założyciel miasta, swoje umiejętności wykorzystując w karierze politycznej (znawca praw i przywilejów) i osobistej (pomnażanie majątku), tworząc system prawny utworzonej ordynacji. Powołał władzę sądowniczą dla miasta (osobne hasło: Sądownictwo). Ufundował Akademię Zamojską (osobne...

Pierwszym rektorem mianowany został 15 III 1595 Melchior Stefanides. Następny pochodził już z wyborów, które corocznie odbywały się w maju, a na urząd ten mógł być wybrany tylko przez 2 lata z rzędu. Rektor dobierał sobie do zarządu radnych (osobne hasło: Akademia Zamojska - władze). (...)...

Ur. prawdopodobnie w Wilnie. Studiował na Akademii Zamojskiej przez 14 lat, osiągając stopień bakałarza (1644). Przez rok wykładał w Ołyce (kol. akademicka), po czym w 1645 wrócił do Zamościa, do śmierci już wiążąc się z Akademią. Najpierw objął nową katedrę ortografii, następnie historii i...

Inscenizacja w Rynku Wielkim, której pomysłodawczynią i reżyser była Teresa Madej (osobne hasło). Jej tematem był sąd nad zamojską czarownicą Katarzyną Bielenkowiczową, żoną wójta zamojskiego, ściętą w Rynku w 1664, przygotowana w oparciu o kroniki Bazylego Rudomicza i Legendę o nieszczęsnej...

W akcie lokacji Zamościa Jan Zamoyski wyłączył spod swojej władzy sądownictwo, które działało zgodnie z prawem magdeburskim, a odwołania i apelacje rozpatrywał do 1601 sąd wyższy tego prawa we Lwowie. Jurysdykcję cywilną i karną w mieście sprawował więc sąd wójtowsko-ławniczy z wójtem (pierwszym...

27 VII 1656 o 5-tej p.poł. do Zamościa jako najbezpieczniejszego miejsca w kraju przywieziono kilkunastu jeńców, m.in. feldmarszałka Arvida Wittenberga (osobne hasło), 5 generałów, 6 pułkowników, sekretarza stanu i podskarbiego królewskiego Larsa Cantherstena oraz prezydenta rady wojennej hr....

Ur. w Zamościu, była córką Tomasza Zamoyskiego, pobierała u profesorów Akademii te same nauki co brat Jan Sobiepan. Wydana została w 1639 za mąż z posagiem wartości 700 tys. zł za księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, bohatera tamtych czasów (ślubu w kolegiacie udzielał arcybiskup, a wesele trwało 6...