Parcelacja terenów pofortecznych (1867, 1882, 1888) i stopniowa niwelacja umocnień zewnętrznych. Plan regulacji miasta (1875). Zniesienie ograniczeń przestrzennych i budowlanych zapoczątkowuje swobodny rozwój miasta wzdłuż głównych ulic (Lwowska, Lubelska), bez charakterystycznej dla tego okresu zabudowy zwartej. Doprowadza to do stopniowego zbliżenia przedmieść do śródmieścia. Budowa obiektów sakralnych (cerkiew, synagoga, kaplica cmentarna), użyteczności publicznej (szkoła, 2 szpitale - żydowski nieukończony, dworzec, jatki), rządowych (koszary, więzienie - wg proj. wzorcowych, koszarka drogowa), przemysłowych (klinkiernia, tartak, fabryka spirytusu, rzeźnia, 2 duże młyny), Domu Centralnego. Dalsza nadbudowa kamienic staromiejskich. Naruszenie historycznego gabarytu i kanonu estetycznego Starego Miasta. Negatywnemu oddziaływaniu poddane zostają zabytkowe kamienice (balkony, przebudówki w podcieniach, szyldy), kościół franciszkański i bastion I. Restauracja kolegiaty.


 *  W 1911 w miejsce starego zajazdu Dichterów (róg ul.Staszica i Greckiej) zaprojektowano (niestety - nie wybudowaną) 2-piętrową kamienicę o wspaniałej, mającej nie wiele równych sobie w Polsce, secesyjnej fasadzie. W tym czasie nie doszło również do wybudowania innej atrakcyjnej kamienicy przy ul. Kolegiackiej 10.