Jedna z 11 tys. ostoi ptaków na świecie, a z 20 na Lubelszczyźnie, zatwierdzonych przez Ministerstwo w ramach programu Natura 2000. Obejmuje obszar 19 km2, z których 2 km2 znajduje się w granicach administracyjnych Zamościa, w jego płd.-wsch. części - między Łabuńką, ul. Lipską i granicą miasta. Są to głównie łąki (80%), znacznie uźródlone, torfowe. W całej ostoi występują 222 gatunki ptaków (113 lęgowych), z których 41 ujętych w Polskiej Czerwonej Księdze (4 lęgowe), a 23 to gatunki kluczowe (14 lęgowych).
Z lęgowych ptaków pod ścisłą ochroną w Polsce, wymagające ochrony czynnej to derkacz, a także rycyk i dubelt (być może już nie występują), a ponadto bocian biały, błotniak stawowy, bączek zwyczajny i zimorodek. Z gatunków lęgowych kluczowych "tylko" pod ścisłą ochroną wymieniony jest perkoz rdzawoszyi, bąk, trzmielojad, zielonka, dzięcioł białoszyi, gąsiorek, ortolan.
Regularnie widywany jest żuraw, największy ptak polski, przed odlotem stada do 80 sztuk (2020), wcześniej nawet ponad dwieście. W ostoi stwierdzono duże zimowisko uszatek. Z innych nielęgowych gatunków przed 2010 obserwowano łabędzia czarnodziobego i krzykliwego, hełmiatkę, nura białodziobego, kormorana małego, kanię rudą, gadożera, orlika grubodziobego, sokoła wędrownego, kobczyka, bekasika, ostrygojada, biegusa rdzawego i zmiennego, kamusznika, mewę trójpalczastą i białą, uszatkę błotną, podgorzałkę i trznadla złotawego. Większość, zwłaszcza rzadszych gatunków obserwowanych jest jednak w dalszej odległości od zabudowy miejskiej, a więc faktyczne już poza Zamościem, tj jego urzędowo ustalonymi granicami.
W ostoi występują ciekawe chronione gatunki roślin (m.in. starodub łąkowy, pełnik europejski, zerwa kulista, kosaciec syberyjski), motyle (czerwończyk nieparka, modraszki), ważka zalotka, kumak nizinny, bóbr europejski i wydra.

 * 31 X 2021 Dolinę Górnej Łabuńki nawiedził największy ptak drapieżny w Polsce, bielik zwyczajny (ponad 2 m rozpiętość skrzydeł), wizyta zakończona bez uszczerbku dla miejscowego karpiostanu.