Do 1784 teren wokół Kolegiaty pełnił funkcję cmentarza grzebalnego (Cmentarz przy kolegiacie). Jeszcze w XIX w. w płd. rogu cmentarza przed głównym wejściem stał nagrobek zmarłego w 1657 feldmarszałka szwedzkiego Adolfa Wittenberga, a na groby natrafiono jeszcze w 1987. Od 1659 na cmentarzu stała również figura Ukrzyżowanego. Uwolniony od grobowców plac otoczyło żelazne ogrodzenie z 14 parami kamiennych figur. W 1808  murowany parkan był bez żelaznych sztachet (powyimane). Bramę (przed fasadą, z 7-stopniowymi schodami) wieńczył Chrystus ze św. Tomaszem. Drugą bramę zdobiło 5 figur z Matką Boską Niepokal. Poczęcia (w płn.-wsch. narożu).
W 1825 powstało nowe ogrodzenie metalowe, ustawiono też przy elewacji płd. okazałą rokokową figurę św. Floriana z Bramy Szczebrzeskiej - ogrodzenie i figurę zniszczyli Niemcy. Obok znajdował się niegdyś zegar słoneczny. Po stronie płn. stoi figura Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia (1861-64, w 1942 gestapowiec strzałem utrącił jej głowę) i pomnik papieża Jana Pawła II. W 1897 poprawiono i obielono ogrodzenie (do białego niegaszonego wapna dodano 90 l. mleka). Obecne ogrodzenie pochodzi z 1961.
W poł. l. 90. cmentarz wyłożono kostką granitową (wg prof. J. Kowalczyka był to błąd). Na terenie cmentarza kościelnego rosną jesiony sadzone na pocz. l. 30. i późniejsze (2018 - 9), znajduje się również zabytkowa dzwonnica (Dzwonnica katedralna), z cennymi dzwonami (Dzwony katedralne) oraz budynek Infułatki, mieszczący Muzeum Sakralne a w sąsiedztwie stary wikariat (Wikarówka).

* Ks.bp Stefan Wyszyński w 1947 - Cmentarz przy Kolegiacie wymaga regulacji i uporządkowania, odpowiedniego przyozdobienia, jeśli można, kwiatami.