W 1947 przy PLSP powstało Ognisko Kultury Plastycznej dla amatorów interesujących się malarstwem, prowadzł je Jan Siedlecki. W 1958 powstał kierowany przez zawodowych plastyków Ośrodek Krzewienia Kultury Plastycznej (wyd. Katalog Wystawy Sztuki Dzieci Zamojskich, 1959), działali w nim Alina Uklejowa, Adam Fidecki, Jan Marek, Róża i Stanisław Popek, a przede wszystkim Marian Iwańciów. W 1960 zorganizowano ognisko plastyczne skupiające młodych amatorów (w 1965 uczeń 7 klasy Tomasz Mazurkiewicz zdobył złoty medal na światowej wystawie w Berlinie za pracę Walka o pokój) wśród 108 państw i 20 prac z Polski także wyróżnienia Urszula Szumiło i Elżbieta Nowakowska. Na pocz. l. 60. szereg wystaw malarzy amatorów organizował opiekujący się nimi S. Popek.
W późniejszym okresie przy PDK powołano Klub Plastyka Amatora (1974). Spośród amatorów wymienić należy tworzącego przed wojną nadkomisarza - Jan Swoboda i jeszcze przed wojną - Zygmunt Otachel (kopie, pejzaże, tematy sakralne). W l. 60. malowali: Lidia Kośmińska, Jerzy Kaczurba, Kazimiera Rusinkówna, Adela Hawrylecka, Edward Jastrzębski, Ryszard Trusz, a w następnych Wiesław Dedko, Kazimierz Łoński, Krzysztof Mścichowski (kpt TSWL). Hobbystami pejzażystami są Bogdan Kawałko i Stanisław Słupczyński, pracujący dawniej w Zamościu architekt Zbigniew Majrowski (akwarele, KMPiK 1980). Najbardziej znaną amatorką jest "fioletowa dama" Elżbieta Woźniak (Tyszko, Filipowicz). Podczas przeglądu dorobku kulturalnego w 1977 osobne wystawy mieli E. Woźniak (Spółdz. Mieszkaniowa), A. Krukar (WSS) oraz P. Kusz i B. Szarmach (ZFM), a w 1983 Jadwiga Winiarczyk (WDK).
W 1980 w wojewódzkim przeglądzie amatorów obok Dedki i Woźniak z Zamościa uczestniczyli: Paweł Bednarz, Jadwiga Bieluszko, Teofila Pejda, Bronisława Szarmach i Mirosława Zub ob. Wasiak (ponadto rzeźbiarz Edward Grajeta i tkaczka Teresa Kordowska).
Wcześniej, bądź później w wystawach i plenerach uczestniczyli także Barbara Dedko, Sławomir Głaz, Adela Hawrylecka, Jan Kawecki, Czesław Klimek, Halina Kołodziej, Wiesława Komar, Bożena Kozak, Amelia Krukar, Jadwiga Kwiatkowska, Lucjan Mociak (nagradzany), Janusz Obst, Mieczysław Oleszczak, Bogdan Sarama, Zbigniew Sołoducha, Krzysztof Suszek, Tadeusz Tłuczek, Joanna Tomczyk, Ireneusz Walulik, Jadwiga Winiarczyk (nagradzana), Aleksander Włodarczyk. Przy I LO działał odnoszący sukcesy Klub Plastyczny "Paleta" prowadzony przez Zdzisławę Manerowską (w 1980 obchodził X-lecie).
W Zamościu organizowany jest od 1991 ogólnop. konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej "Świat moich marzeń" (w ciągu 5 lat wpłynęło 11 tys. prac).

 * W wystawie plastyków amatorów otwartej 21 IV 1963 uczestniczyli: Paweł Duda, Wiesław Dedko, Adela Hawrylecka, Edward Jastrzębski, Stanisław Popek, Kazimiera Rusinkowa, Henryk Skotnicki i Jerzy Kaczurba, w 1965 - Kazimierz Łoński, Adela Hawrylecka, Edward Jastrzębski, Stanisław Popek.