Były budowlami wznoszonymi w obrębie fortyfikacji, jako ostatni punkt oporu. W Zamościu wzniesiono ok. 1840 dwa bliźniacze śródszańce w pobliżu bastionów III i IV, nieco różnie w stosunku do nich usytuowanych. Mimo fortecznych cech budowli (otwory strzelnicze), nie pełniły funkcji obronnych, powstały już jako prochownie. Były to murowane, parterowe obiekty o "termosowej konstrukcji" ("budynek w budynku") i ceglanych elewacjach z neogotyckimi ostrołukowymi płycinami z parami strzelnicami szczelinowych, boniowanymi narożami.
Śródszaniec południowy (przed arsenałem), mniejszy (6-osiowy), po kasacie twierdzy wojskowe magazyny, od 1940 mieszkania, w czasie okupacji częściowo zburzony (ob. tylko 4 osiowy). Po odbudowie w 2011-14 użytkowany przez muzeum (ekspozycja).
Śródszaniec północny (między bastionem IV i pałacem), dł. 33 m, 7-osiowy, po kasacie twierdzy przez wiele lat dużą piekarnię wojskową (7 kominów), po I wojnie nieużytkowany, przed 1935 zburzony.
Śródszaniec południowy (przed arsenałem), mniejszy (6-osiowy), po kasacie twierdzy wojskowe magazyny, od 1940 mieszkania, w czasie okupacji częściowo zburzony (ob. tylko 4 osiowy). Po odbudowie w 2011-14 użytkowany przez muzeum (ekspozycja).
Śródszaniec północny (między bastionem IV i pałacem), dł. 33 m, 7-osiowy, po kasacie twierdzy przez wiele lat dużą piekarnię wojskową (7 kominów), po I wojnie nieużytkowany, przed 1935 zburzony.
