Utworzone w 1767 przy klasztorze bazylianów w Zamościu, po spaleniu monasteru ławrowskiego w Poczajowie. Wróciło tam na pewien czas (1776-81), gdy rozbudowywano budynek klasztorny. 2-letnie, jedno z pięciu w Polsce (obok Witebska, Trembowli, Zahajec i Chełma). Składało się z profesora (m.in. Józef Dziokowski, Orest Nachimowsk, Onufry Tuczapski) i nawet do 67 uczniów-kleryków. Później połączone z liceum cesarsko-królewskim (osobne hasło). Klerycy mieli nadal mieszkanie i utrzymanie w klasztorze i chodzili dwa razy dziennie na wykłady. Lekcje odrabiali w swoich celach. W 1807 było ich 17.
