Dawniej w liczbie mieszkańców znajdował się dwór (1605 - ok.100) i garnizon (1605 - ok. 100, 1704 - 250), który w czasie zaborów był znacznie większy i dochodził nawet do 4 tys. (1809, 1813, 1831, 1856, 1864). Po kasacie twierdzy stacjonowały również 2 pułki piechoty. W czasach twierdzy było też zwykle 200-300 więźniów (1830 - ok. (...)

Wg Zarządu Miasta w 1919 Zamość liczył 20.143 mieszkańców - 11.793 Polaków, 8305 Żydów i 45 Rosjan, w 1928 - 19,720, na 1 VI 1939 - 28.402 mieszkańców, w tym 15.018 kobiet, Polaków 17.732, Żydów 10.490, Rusinów 180. 1 IX 1939 wg meldunków było mieszkańców 26.743 (kobiet 14.620). W I 1944 wg ustaleń Podziemia przybliżona ilość mieszkańców narodowości polskiej wynosiła 17250, Ukraińców 160, Rosjan (białogwardzistów) 340, innych obywateli państw sprzymierzonych 60, Niemców ok. 3000 (wg spisu ludności 1 III 1943 - 1313), w liczbie tej mieści się około 820 volksdeutschów i deutschstammigów.
Na k. XII 1944 zameldowanych 19815, ubyło od 1 IX 1939 - 24,9%. W 1946-50 ok.1700 mieszkańców wyjechało na Ziemie Zachodnie. Zamość należy do gęściej zaludnionych miast w Polsce (1999 - 2270/km2), także do najmłodszych  - 29,7 w wieku przedprodukcyjnym (1999). Drugim obok przyrostu naturalnego czynnikiem wzrostu liczby Ludności miasta był napływ  mieszkańców, szczególnie wysoki w 2 poł. l. 70., najwyższy w 1979 - 2242, saldo dodatnie 1160 osób (1991 - 1433, saldo +654). Też osobne hasło: Emigracja.

Ludność 1591-2005 (w tys.)

1659 Warszawa - 6,0

1783 Katowice - 0,3  1789 Lublin - 8,5  1812 Helsinki - 4,0

1820 Łódź - 0,8  1827 Częstochowa - 5,1

1870 Katowice - 6,8  1893 Hrubieszów - 11,0

W IV 1957 zameldowanych na pobyt stały 25.671, okresowy 1105, czasowy 1006 (łącznie 12.598 mężczyzn i 14.284 kobiety).

Ludność 1994-2020

na k. 2013 wg US
0-14 lat 8.878, 15-64 lat 47.347, pow. 65 lat 9.030
narodziny 540, zgony 521, małżeństwa 307, rozwody 120
wg USC zameldowanych k. 2013 - 64.703, k. 2016 - 62.951,
na k. 2019 wg US
narodziny 509, zgony 608, małżeństwa 252, migracje -442, przyrost natur. -99 (w raportu za 2019 na świat 1490 dzieci, zm. 1582, małżeństw 456 par, 66 zmian nazwiska)

DEMOGRAFIA, LUDNOŚĆ - MĘŻCZYŹNI i KOBIETY, LUDNOŚĆ WG SPISÓW POWSZECHNYCH, LUDNOŚĆ ZAMOŚCIA NA TLE KRAJU, LUDNOŚĆ ZAMOŚCIA WG OSIEDLI  

 * Szacunkowe liczby mieszkańców. W 1591 wg Potockiego było ok. 2000 mieszkańców, wg prof. J. Kowalczyka 1000, w 1606 wg Potockiego 3 tys. (s. 48), względnie ...5 tys. (s. 617), w 1666 wg Potockiego 8000, w 1691 wg Kowalczyka 2050, w 1696 wg prof. Szczygła 4600, w 1764 wg Potockiego 8000.
 * Leon Dembowski o Zamościu, który odwiedził w 1804 - Samo miasto, wówczas pięć razy większe i ozdobniejsze jak tera, tzn. w czasach gdy spisywał wspomnienia..
 * 25 X 1983 w zamojskim szpitalu urodziło się 8-ro dzieci, zmarła 1 osoba.
Po II wojnie światowej, z k. 1944 powstał w Zamościu Inspektorat Osadnictwa, w 1945-50 czynny jako  Powiatowy Oddział Państwowego Urzędu Repatriacyjnego (ul. Szczebrzeskiej 1).
 * 1 I 1995 przybyło 7 obywateli, w tym 5 mężczyzn.
 * W 2 poł. 1994 ludność Zamościa zmniejszyła się o jedną osobę.
 !!! 1 I 2000 pierwsza urodziła się dziewczynka o 0.01 w szpitalu papieskim (pierwszy dziecko w wojew. lubelskim), a 1 I 2001 o 11.25 pierwszym dzieckiem w nowym tysiącleciu był chłopiec (stary szpital).
 * W 2008 - 2017 w Zamościu ubyło 2021 mieszkańców (2017 ur. 528, przyrost naturalny minus23, saldo migracji minus278).
 * Na k. 2020 wg danych WUS - 62.785 mieszkańców(stałych 60.618)
 * Mieszkańcy wg prognozy GUS (tys.): 2030 - 57,3, 2040 - 50,9, 2050 - 44,0 (k. 23,3, m. 20,7)
 * Wg założeń jeszcze z głębokich czasów powiatowych, powstałych w 1966, Zamość w 2001 miał osiągnąć liczbę 100 tys. mieszkańców! Rozwój miasta opierano głównie na czynniku gospodarczym (nowe zakłady przemysłowe z niedoszłymi m.in., do realizacji zakładami materiałów elektroizolacyjnymi. Miasto zleciło opracowanie projektu nowej części miasta dla 45 tys. mieszkańców (lubelski Miastoprojekt i krakowskie biuro projektowe) oraz centrum usługowego dla przyszłego stutysięcznego miasta. Nowe Miasto miało powstać na terenie wschodniej części miasta między Czarnym Potokiem i Łabuńką, w etapie do 1985 i 2001.
Konkurs na projekt centrum usługowego rozstrzygnięto w 1967. Tak, jak i część mieszkaniowa nie doczekał się realizacji. W 1980 powstał następny projekt olbrzymiej dzielnicy, tym razem bardziej przesuniętej na wschód - Dzielnicy Kalinowice. Nawet powstanie województwa nie zintensyfikowało rozwoju miasta w takim stopniu by osiągnęło zakładaną wielkość (ludność zbliżyła się do 70 tys.).
 * Wg "TZ" w 2011 - 2021 ludność Zamościa zmniejszyła się o 5818 osób, tj. 8,8% (65966-601480); 2024 - stałych 57289 i 1782 czasowo zameldowanych. Aktów urodzenia 1236, ale z nich 342 poza granicami miasta, zgonów 1578, w tym poza 26 (przed rokiem 1485).