W 1579 rozpoczęcie prac projektowych i budowlanych (pałac i domy drewniane na przedmieściu). Rozmierzenie przedmieścia lwowskiego (1579), miasta i przedmieścia lubelskiego (1581), pól i łąk (1581-83). Sypanie grobli (1579-85, osobne hasło: Zalewy). Powstanie wałów ziemnych (1582-ok.1600), następnie rozpoczęcie budowy kurtyn i bastionów. Największa akcja budowlana tego okresu na ziemiach polskich. Powstają: Kolegiata (nieukończona), pałac, arsenał i infułatka (potem przebud.), ratusz i Akademia (potem rozbud.), bramy oraz rozebrane później: drewniane kościoły św. Krzyża i ormiański, cerkiew grecka, bóżnica i murowana giełda. Początkowo stawiano domy drewniane, w l. 90. pierwsze murowane oraz podcienia wokół Rynku. Wprowadzono bowiązek przestrzegania wzoru fasady. 
Jan Zamoyski troszczył się o wygląd miasta, wydawał uniwersały o przymusie budowlanym (1599, 1600, 1603), nakazywał kończenie zaczętych domów, burzenie prowizorycznych budynków i zabudowę pustych placów. W 1591 było 89% zabudowanych parcel (w Rynku 75%).