Urząd prezydenta po raz pierwszy pojawił się w Zamościu z  przejściem pod zabór austriacki - równolegle określano go jako I-szego burmistrza (został nim Adam Fiałkowski), w 1809 zniesiony. W 1827 projekt o tytuł prezydenta wystąpił urząd municypalny, uzasadniając wzrostem ludności i zwiększeniem obowiązków.
Sprawują władzę w mieście od 1975 wraz ustanowieniem stolicy województwa (od 2002 w wyborach bezpośrednich):
1975-81 Jan Piskorski (1934-1993),
1981-90 Eugeniusz Cybulski (1934),
1990-92 Marcin Zamoyski (1947),
1992-93 Wiesław Włoszczyński (1957-2018),
1993-94 Tadeusz Kowalski (1960),
1994-98 Marek Ciastoch (1953),
1998-2002 Marek Grzelaczyk (1961),
2002-2014 M. Zamoyski.
2014-2024 Andrzej Wnuk (1975)
od 2024 Rafał Zwolak (1976)
Wiceprezydenci: Henryk Skowronek (1975-83), Ryszard Hubala (1983-87), Franciszek Podhajny (1985-87), Lucjan Wójtowicz (1987-91), Wiesław Ziółek (1987-90), Eugeniusz Pańczyk (1990-91), Leszek Cataldo (1991-92), M. Ciastoch (1991-92), Marian Jarosz (1992-94), T. Kowalski (1992-93), Jacek Feduszka (1993-94), Irena Liberadzka (1994-98), Józef Lichtoń (1994-98), Andrzej Lubczyk (1998-2002), Krzysztof Zwolan (1998-2002), Iwona Stopczyńska (2002-2011), Tomasz Kossowski (2008-2014), Magdalena Dołgan (2014-2018), Andrzej Zastąpiło (2014-2018), Małgorzata Bzówka (2019-2020), Piotr Zając (2019-2021), Anna Antos (2021-2024), Piotr Orzechowski (2022-2024), Marek Kudela (od 2024), Marta Pfeifer (od 2024). Też: Polityczne preferencje zamościan, Sekretarz miasta, Skarbnik miasta.

Wybory powszechne prezydenta miasta Zamościa

W 2002, 2014 i 2024 kandydat i kontrkandydat - głosy z 2 tury

 * Głosowania na prezydenta:
1990 - Marcin Zamoyski 23 (zgłoszony przez KIK), Tadeusz Kowalski 12 (zgłoszony przez MKO "S"), Michał Famielec 0 (zgłoszony przez J. Zacharowa w imieniu zakładowej "S" Fabryk Mebli)
1992 - Wiesław Włoszczyński 22 (jedyny kandydat, Rada w składzie 24 radnych)
1993 - Tadeusz Kowalski 21 (15 przeciw - jedyny kandydat, w I turze W. Włoszczyński 18, M. Ciastoch 17)
1994 - Marek Ciastoch 24, Bogdan Szyszka 11
1998 - Marek Grzelaczyk 20, Marek Ciastoch 15
 * Pobory prezydentów (brutto): 1990 - 409, 1991 - 650, 1992 - 1.160, 1993 - 1.080, 1995 - 2.962, 1996 - 4.189, 1997 - 4.691, 1998 - 5.289, 1999 - 9.300 (premier RP 9329, prezydent w Chełmie 5.700), 2000 - 8.500, 2001 - 8.697, 2002 - 6.472, 2006 - 10.980, 2008 - 12.260 (kwoty do 1993 zdenominowane).
 * W 2002 w II turze Marcin Zamoyski przegrał z Witoldem Tkaczykiem tylko w jednym na 29 obwodów, zaledwie tylko 1 głosem, nomen omen na osiedlu Zamoyskiego. Zresztą w innym obwodzie tego samego osiedla otrzymał 4-krotnie więcej głosów od rywala.
 *  O prezydenta a nie burmistrza dla Zamościa wystąpił do władz w 1821 ...burmistrz zamojski, miał na uwadze nie prestiż miasta a podwyżkę wynagrodzenia.
 * Podczas wizyty w 1938 marszałek Rydz-Śmigły tytułował burmistrza Wazowskiego - Prezydentem Zamościa.
 * W gabinecie prezydenta stoi duży stół i kilka gustownych krzeseł - odremontowanych w ubiegłym roku. - Jeśli jakaś firma nam zalega z zapłatą za podatek miastu, obieramy należność w naturze. Ostatnio wyremontowano nam stoły w sali konferencyjnej. Były tak porysowane, że nie nadawały się nawet do gry w klipę. (z wywiadu z prezydentem w GW 1995)
 * W 2010 na 6 dni przed wyborami bookmacherzy płacili za Zamoyskiego 1,03 a Zawiślaka 8,50
 * Andrzej Wnuk jest pierwszym prezydentem Zamościa, który urodził się Zamościu i spędził dzieciństwo na zamojskim Starym Mieście. Urodził się w roku, w którym ten urząd został w Zamościu ustanowiony.
 * W 2017 z okazji otwarcia galerii miast partnerskich jedyny raz w jednym miejscu spotkało się aż pięciu prezydentów miasta (E. Cybulski, M. Ciastoch, M. Grzelaczyk, M. Zamoyski i A. Wnuk).